Avrupa Birliği (AB), Gazze’deki insani kriz nedeniyle İsrail’in milyarlarca euroluk bilimsel araştırma ve yenilik fonu olan Horizon Europe programına erişimini askıya alma seçeneğini gündeme aldı. Konuya yakın AB kaynakları, Avrupa Komisyonu’nun bu adımı değerlendirdiğini doğruladı.
İsrail Yardım Sözünü Tutmadı
AB Komisyonu’nun, İsrail ile daha önce üzerinde anlaşılan ve Gazze’ye yönelik insani yardımın artırılmasını öngören mutabakatın hayata geçirilmemesi üzerine bu adımı gündeme getirdiği belirtiliyor. Özellikle gıda ve tıbbi yardım konularında ilerleme sağlanamaması, Komisyon nezdinde ciddi bir güven bunalımına yol açtı.
Bir üst düzey AB yetkilisi Euronews’e yaptığı açıklamada, “Horizon programının kısmi olarak askıya alınması Komisyon üyeleri arasında bugün görüşülecek,” dedi. Bu görüşme, İsrail’in Gazze’deki askeri operasyonları sonucu oluşan ağır sivil kayıplar ve insani dramın ardından geldi.
Üye Devletlerin Kararı Bekleniyor
Komisyonun askıya alma önerisinin Salı günü yapılacak olan 27 AB ülkesinin büyükelçileri toplantısında ele alınması ve oylanması bekleniyor. Ancak bu kararın oybirliği gerektirmediği, dolayısıyla bazı ülkelerin itirazı olsa da kabul edilme ihtimali bulunduğu ifade ediliyor.
Avusturya, Almanya, Macaristan ve Çekya gibi ülkelerin İsrail’e yönelik yaptırımlara karşı mesafeli durduğu biliniyor.
AB’den 10 Maddelik Yaptırım Seçeneği Masada
AB kurumları, İsrail’in uluslararası hukuku ihlal ettiğini ortaya koyan raporların ardından, 10 maddelik olası yaptırım senaryosunu masaya yatırdı. Horizon programına erişimin kısıtlanması bu senaryolardan biri olarak öne çıkıyor.
Bu program, araştırma ve teknoloji alanında ortak projeleri ve bilimsel iş birliklerini finanse ediyor ve İsrail bu programa 2000’li yıllardan beri aktif olarak dahil.
AB’nin Sabır Taşıyor: Siyasi Baskı Artıyor
10 Temmuz’da AB, Gazze’ye insani yardım girişinin artırılması, gıda kamyonlarının sayısının yükseltilmesi ve yardım çalışanlarının korunması gibi başlıklarda İsrail ile bir uzlaşma sağlandığını açıklamıştı. Ancak sahada bu sözlerin karşılık bulmadığı, yardımların dağıtımı sırasında 1000’den fazla kişinin öldüğü ve onlarcasının açlıktan yaşamını yitirdiği bildiriliyor.
Bir başka AB diplomatı durumu şu sözlerle özetledi:
“Artık sadece açıklamalar değil, somut adımlar görmemiz gerekiyor. Siyasi baskı her geçen gün artıyor.”
Siyasi Anlamı Büyük
Horizon programına katılımın kısıtlanması İsrail için ekonomik olarak büyük bir darbe olmayabilir ancak diplomatik ve siyasi düzeyde güçlü bir mesaj niteliği taşıyor. Avrupa Komisyonu’nun bugüne dek İsrail’e yönelik sert önlemlerden kaçındığı düşünüldüğünde, bu gelişme bir dönüm noktası olarak değerlendiriliyor.
AB, ilk defa İsrail’e karşı bu kadar ciddi bir yaptırımı değerlendirme noktasına gelmiş durumda. Gazze’deki insani tablo ağırlaştıkça, uluslararası toplumun sabrının da tükendiği görülüyor.
NordicHaber.com